اصطلاحات بورسی
در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از اصطلاحات پرکاربرد و رایج بازار سرمایه بپردازیم.
بدیهی است برخی از این اصطلاحات برای شما مخاطب گرامی آشنا است؛ اما به منظور جامع و کامل بودن مقاله ملزم به درج آنها هستیم.
نماد:
نمایانگر مخفف نام و صنعت یک موسسه مالی است که سهام آن در بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران منتشر شده است. علت این کار سهولت در بیان نام این موسسات میباشد. این مخفف در بین همهی فعالان یکسان بوده و یک استاندارد واحد برای آن در نظر گرفته میشود که عموما حرف اول نماد معرف صنعت و حروف بعدی مخففی از نام شرکت است؛ مثلا بجای شرکت خودروسازی سایپا، خساپا و به جای شرکت خودروسازی ایران خودرو دیزل، خاور میگویند.
دامنه نوسان:
به مقدار مجازی که هر سهم میتواند طی یک روز در آن بازه تغییر قیمت دهد، دامنه نوسان گویند که در حال حاضر این مقدار برای سهام معمولی ۵% و برای شرکتهایی که در بازار پایه فعال هستند ۱۰% است. در بازههای زمانی و پس از رویدادهای خاص که بازارگردان و یا ناظر بازار صلاح بداند، این دامنه نوسان را از نمادها حذف میکنند تا بنا به مکانیزم عرضه و تقاضا قیمت واقعی سهم مشخص گردد.
توقف نماد:
اگر امکان خرید و فروش در نمادی به دلایل متفاوت برای مدتی حذف شود و سهم بدون معامله باقی بماند، اصطلاحا گفته میشود نماد متوقف شده است. عموما سهم به علت برگزاری مجامع، بیشترین تغییر قیمت برای چند روز متوالی و سایر عواملی که برای یک نماد حائز اهمیت است، میتواند متوقف گردد.
سود هر سهم (EPS) :
پس از محاسبهی سود خالص سال مالی، که از کسر نمودن هزینههای عملیاتی، مالی و مالیاتی از میزان فروش بدست میآید، اگر آن را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، سود هر سهم یا EPS هر سهم بدست خواهد آمد که مخفف عبارت انگلیسی earning per share است.
سود تقسیمی هر سهم(DPS) :
بنا به تشخیص اکثریت سهامداران آن بخشی از EPS که بین سهامداران تقسیم میگردد را سود تقسیمی یا DPS هر سهم مینامند و مخفف عبارت انگلیسی dividend per share است. البته به جز تصمیم و رای اکثریت سهامداران عوامل دیگری در تعیین این سود نقش دارند که عبارتند از کف و سقف قانونی آن، قوانین مرتبط به اندوخته قانونی و سود تقسیمی و … .
P/E:
از تقسیم قیمت هر سهم بر سود هر سهم عددی حاصل میگردد که به آن P/E میگویند و معیاری است برای مقایسه شرکتهای یک صنعت و وضعیت آنها که در تحلیل بنیادی بکار میرود.
انواع روشهای تحلیلی در بازار سرمایه : بطور عمومی سه نوع روش تحلیلی در بازارهای مالی رایج است که عبارتند از روش تکنیکال یا فنی، روش فاندامنتال یا بنیادی و تئوری مدرن پورتفو (MPT) . استفاده ترکیبی و مناسب از هر کدام از این روشها می تواند ما را در کسب بازده مناسب یاری کند.
تحلیل تکنیکال :
براساس نمودار قیمت سهام و پیشینهی آن انجام میشود و بر سه اصل استوار است:۱- تاریخ تکرار می شود(رفتار روندها) ۲-همه چیز در قیمت لحاظ می شود ۳-همواره قیمتها سقف قبلی خود را میشکنند.
تحلیل فاندامنتال:
براساس روابط علت و معلولی رفتار نموده و بر دو قسم بالا به پایین و پایین به بالا تقسیم میگردد و بر اساس تاثیر عوامل اقتصادی و به استناد به صورت های مالی تحلیل خود را انجام میدهد. خوب است بدانیم تسلط بر این نوع تحلیل به مراتب از تحلیل تکنیکال سختتر است.
تئوری مدرن پورتفو:(MPT)
این تئوری که توسط آقای مارکویتز ارائه شد بر پایه تنوع بخشی بر داراییها سرمایه گذاری شده استوار است. با این کار ریسک نوسانات دارایی ها را که جنس متفاوتی دارند و رفتار متفاوتی نیز از خود نشان می دهند، کاهش میدهد.
مجامع:
به اجتماع حداکثری سهامداران یک موسسه در زمان و مکان از پیش تعیین شده و رسمی، مجمع گفته میشود. مجامع به سه دسته کلی مجمع عمومی موسس، مجمع عمومی عادی سالیانه و مجمع عمومی فوق العاده تقسیم می شوند.
مجمع عمومی موسس:
یک بار برای هر شرکت و در زمان تاسیس آن برگزار میگردد و برای اولین بار مدیران و بازرسان شرکت مشخص شده و روزنامهای که آگهیهای شرکت در آن درج شود، مشخص میگردد. این مجمع با حضور صاحبان نیمی از سهام شرکت رسمیت یافته و در غیر این صورت حداکثر برای دو نوبت دیگر قابل تمدید است. اگر دو نوبت بعدی نیز به حد نصاب نرسد، موسسین باید عدم تشکیل شرکت را اعلام کنند.
مجمع عمومی عادی سالیانه:
پس از مشخص شدن اساسنامه شرکت، همه ساله مجمعی تشکیل می گردد به نام مجمع عمومی عادی سالیانه که در آن صورت های مالی شرکت به تصویب سهامداران میرسد و نسبت به تقسیم سود حاصل شده ی سال مالی تصمیم گیری انجام می گیرد. این مجمع نیز با حضور نیمی از صاحبان سهام رسمیت می یابد و در صورت عدم تشکیل، در نوبت بعدی با حضور هر تعداد از سهامداران رسمیت دارد.
مجمع عمومی فوق العاده:
اگر بنا به دلایلی نیاز به تصمیم گیری های مهمی نظیر انحلال یا اعلام ورشکستگی شرکت باشد، خارج از زمان مقرر برای تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه، اعلام اطلاع رسانی عمومی جهت دعوت به مجمع صورت می گیرد. این مجمع همان مجمع عمومی فوق العاده است. این مجمع در نوبت اول با حداقل نیمی از سهامداران تشکیل میشود و در صورت عدم تشکیل در نوبت اول، نوبت دوم با حضور ۳/۱ اعضا نیز رسمی است. همچنین کلیه مصوبات با ۳/۲ آرای حاضر به تصویب میرسد.
بازار اولیه:
به بازاری که سهام شرکتهای بورسی برای اولین بار در آنجا عرضه میگردد، بازار اولیه گویند.
بازار ثانویه: پس از عرضه اولیه سهام در بازار اولیه، می توان آنرا در بازار ثانویه مورد داد و ستد قرار داد در واقع بازاری را که سهام بعد از بار اول خرید و فروش می شود را بازار ثانویه مینامند
انواع قیمت سهام:
قیمت اسمی:
قیمت استانداردی است که برای اغلب سهام یکسان است. مثلا در ایران عموما قیمت اسمی سهام ها ۱۰۰۰ ریال یا همان ۱۰۰ تومان در نظر گرفته می شود. این در حالی است که قیمت ذاتی، بازار و… این نماد میتواند متفاوت از قیمت اسمی آن باشد.
قیمت بازار:
قیمتی که بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ثانویه تعیین میگردد را قیمت بازار گویند.
قیمت ذاتی:
قیمت واقعی یک نماد که براساس جریانات نقد آتی آن، مکانیزم عرضه و تقاضا، دارایی های آن موسسه و سایر عوامل تعیین می گردد را قیمت ذاتی گویند.
قیمت دفتری:
اگر دارایی های یک موسسه ملاک قیمت گذاری آن قرار گیرد و قیمتی که در زمان خرید دارایی ها در دفاتر مالی آن موسسه ثبت می گردد را در محاسبات لحاظ کنیم، به قیمت بدست آمده ارزش دفتری سهم گوییم.
صف خرید:
زمانی که میزان سفارشات برای خرید سهام در قیمت سقف (بالاترین حد مجاز نوسان یک سهم) مقادیر زیادی را در بر بگیرد و عرضه کننده ای نیز حتی در بالاترین قیمت سهام حاضر به فروش آن نباشد، صف خرید به وجود آمده است.
صف فروش:
زمانی که به ازای میزان سفارشات فروش یک نماد در کف قیمت (پایین ترین حد مجاز نوسان قیمت در آن روز) هیچ خریداری برای آن نماد وجود نداشته باشد، اصطلاحا گفته میشود صف فروش ایجاد شده است.
افزایش و کاهش سرمایه : منظور از افزایش سرمایه و یا کاهش سرمایه تغییر در تعداد سهام و تغییر مجموع قیمت اسمی سهام شرکت است. این کار به روش های مختلفی انجام میشود؛ مثلا افزایش سرمایه از محل سود انباشته، از محل آورده نقدی سهامداران، سلب حق تقدم و… . همچنین در شرایط خاص سهامداران شرکت می توانند نسبت به کاهش سرمایه رای دهند.
حق تقدم:
اگر شخصی مالک بخشی از سهام یک موسسه باشد و شرکت اقدام به افزایش سرمایه نماید، اگر دیگران سهام منتشره جدید را خریداری کنند، میزان درصد مالکیت آن شخص کاهش می یابد. بنابراین به منظور جلوگیری از وقوع این امر، هر سهامدار به میزان درصد مالکیت خود نسبت به افزایش سرمایه اولویت دارد که به آن حق تقدم گویند و می تواند از آن استفاده کند و یا به فروش رساند.
حجم مبنا:
به میزان سهامی که اگر در یک روز و در یک نماد معامله گردد، آن نماد می تواند به اندازه حداکثر میزان نوسان خود افزایش یا کاهش یابد، حجم مبنا گویند. این عدد برای سهام فرابورس و سهامی که از مجمع خارج شده ۱ است؛ یعنی با معامله ۱ برگ سهم قیمت آن می تواند تغییر کند.
سهام شناور:
به آن بخش از سهام غیر مدیریتی که مالکیت آن عموم مردم در بازار سرمایه هستند، سهام شناور میگویند.
قیمت پایانی:
به میانگین موزون تمام معاملات یک روز یک نماد، قیمت پایانی گویند که معیار تعیین دامنه نوسان فردای آن سهم است.
اضافه کار و انواع آن
از آنجا که به طور معمول حقوق کارگران ماهیانه پرداخت می شود لذا حقوق و مزایا از جمله اضافه کاری نیز سر ماه محاسبه و پرداخت می شود.
اضافه کاری در قانون کار
درماده ۵۱ قانون کار مدت زمانی که کارگر نیرو و یا وقت خود را در اختیار کارفرما قرار می دهد ساعات کار وی محسوب می شود. طبق همان ماده ساعات کار روزانه کارگر نمی تواند بیشتر از ۸ ساعت باشد. برابر با تبصره ۱ این ماده چنانچه ماهیت کار طوری باشد که ساعات کارکرد در برخی روزها کمتر از ۸ ساعت و برخی روزها بیشتر از ۸ ساعت است. در مجموع کل ساعات کار هفتگی نباید از ۴۴ ساعت در هفته تجاوز نماید.
اگر نیاز باشد ساعات کار کارگری بیش از ساعات کار موظفی ۴۴ ساعت در هفته باشد باید شرایط ماده ۵۹ قانون کار رعایت شود.
شرایط اضافه کاری
الف : موافقت کارگر
ب: پرداخت ۴۰% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی.
از آنجا که به طور معمول حقوق کارگران ماهیانه پرداخت می شود لذا حقوق و مزایا از جمله اضافه کاری نیز سر ماه محاسبه و پرداخت می شود.
تعطیل کاری و روزهای تعطیل قانون کار :
در ماده ۶۲ قانون کار روز جمعه برای کارگران تعطیل هفتگی است. مزد و مزایا و بیمه روز جمعه باید بدون حضور کارگر در کارگاه پرداخت شود.
در ماده ۶۳ نیز تعطیلات رسمی تقویم کشور و ۱۱ اردیبهشت به عنوان روز کارگر برای کارگران تعطیل با مزد است.
با تلفیق مفاد مواد ۵۱ و ۶۲ و ۶۳ قانون کار چنین نتیجه گیری می شود: اگر کارگر در روزهای تعطیل رسمی کار کند و به جای آن روز دیگری تعطیل نشود باعث افزایش ساعات کار کارگر از مدت ساعات کار موظفی و در نهایت اضافه کاری می شود.
عنوان تعطیل کاری همان اضافه کاری است و این عنوان عرف شده و در قانون کار تعطیل کاری وجود ندارد.
جمعه کاری در قانون کار:
جمعه در ماده ۶۲ قانون کار جزو روز تعطیل هفتگی کارگران تعیین شده است و اگر ماهیت کار طوری باشد که جمعه کارگران کار کنند باید فوق العاده جمعه کاری برای ساعات کار جمعه به میزان ۴۰% پرداخت گردد.
از آنجا که جمعه همه جا تعطیل است و خانواده ها می توانند در کنار هم از این تعطیل استفاده نمایند لذا تعطیلی این روز مزایای بیشتری نسبت به تعطیلی کارگر در روزهای غیر جمعه دارد بنابراین فوق العاده جمعه کاری ۴۰% در نظر گرفته شده که به تعطیلات سایر روزها این فوق العاده تعلق نمی گیرد.
تفاوت جمعه کاری و تعطیل کاری
فوق العاده۴۰% جمعه کاری متفاوت از ۴۰% موضوع اضافه کاری است.
به عنوان مثال کارگری که هم روز جمعه کار می کند و هم روز تعطیل رسمی وسط هفته و به جای این دو روز تعطیل روز دیگری را تعطیل نیست برای روز جمعه که سر کار بوده هم اضافه کاری و هم جمعه کاری (۱۸۰%) محاسبه می شود ولی برای روز تعطیل رسمی وسط هفته فقط اضافه کاری (۱۴۰%) تعلق می گیرد.
علل وقوع اضافه کاری
اضافه کاری در کارگاه ها در دو حالت رخ می دهد:
۱- کارگران در ادامه ساعات کار عادی خود بیش از ساعات کار موظفی کار می کنند.
۲- کارگران در روزهای تعطیل رسمی سر کار حاضر می شوند.
برابر با مواد قانونی اشاره شده اگر کارگری بیشتر از ساعات کار موظفی کار کند باید اضافه کاری به وی پرداخت گردد.
نحوه ی محاسبه اضافه کاری ماهیانه
در بعضی کارها ممکن است ساعات کار در روزهای مختلف و یا هفته های مختلف متفاوت باشد. در برخی روزها بیش از ۸ ساعت و یا در برخی روزها کمتر از ۸ ساعت باشد. در برخی هفته ها بیشتر از ۴۴ ساعت و در برخی هفته ها کمتر از ۴۴ ساعت در هفته باشد. این تفاوت ها در ماده ۵۱ قانون کار نیز پیش بینی شده است.
در جایی که حقوق ماهیانه پرداخت می شود محاسبه اضافه کاری و جمعه کاری و تعطیل کاری به صورت ماهیانه انجام می گیرد. در این قسمت نیز محاسبه این فوق العاده ها به صورت ماهیانه آموزش داده می شود.
توجه : از این به بعد عبارت تعطیل کاری استفاده نمی شود چون داخل اضافه کاری مستتر است.
ساعات کار موظفی کارگران:
فلسفه ساعات کار روزانه ۷ساعت و ۲۰ دقیقه
ساعات کار هفتگی کارگران ۴۴ ساعت است. هر هفته ۶ روز کاری دارد بنابراین با تقسیم ۴۴ بر ۶ عدد ۷.۳۳ بدست می آید که معادل ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه است. بنابراین ساعات کار موظفی کارگر در هر روز ۷ساعت و ۲۰ دقیقه است. در محاسبات جبری از عدد ۷.۳۳ (هفت و سی و سه صدم) استفاده می شود.
مزایای سرمایه گذاری در بورس
هرچه ارزشگذاری شرکتها دقیقتر و افراد موجود در بازار حرفهایتر باشند، امکان هدایت سرمایهها به سمت صنایع هدف و افزایش توسعه بیشتر است.
۱– کسب سود
مهمترین هدف افراد از ورود به بازار بورس کسب سود است. سود مورد نظر از دو محل میتواند حاصل شود. هرگاه سهمی با افزایش قیمت همراه شود، سهامداران از محل اختلاف قیمت خرید و قیمت جدید سود کسب میکنند. نوع دیگری از سود، سود نقدی است که در صورت نگهداری سهم تا برگزاری مجمع سالانه به سهامداران تعلق میگیرد. مجموع این دو بازده، بازده کل سهم را تشکیل میدهد. از آنجایی که بازار سهام، توام با ریسک است و نمیتوان تغییرات قیمت را به صورت دقیق پیشبینی کرد، میزان بازده موردنظر به طور دقیق، قابلمحاسبه نیست.
۲– حمایت و شفافیت قانونی
کلیه فعالیت سهامداران و تغییرات ایجاد شده در بازار بورس، زیر نظر سازمان بورس انجام میشود. در بورس معاملاتی غیرقانونی و خارج از چارچوب سازمان، انجام نمیشود. بورس بازاری قانونی است، بنابراین کلیه افرادی که در بورس سرمایهگذاری میکنند، از حمایت قانونی برخوردار هستند که یکی از مزایای سرمایه گذاری در بورس به حساب میآید.
۳– حفظ سرمایه در مقابل تورم
با رشد نرخ تورم، پول کشور در معرض کاهش ارزش قرار میگیرد. اگر افراد نقدینگی خود را در بازار مناسب سرمایهگذاری کنند میتوانند این کاهش ارزش را پوشش دهند. بازارسرمایه این هدف را میتواند به خوبی محقق کند. با سرمایهگذاری در بازار بورس، ارزش دارایی فرد در مقابل تورم حفظ میشود. زیرا با گذر زمان، داراییهای شرکت نیز مشمول تورم شده و ارزش آن افزوده میشود درنتیجه ارزش سهام شرکت افزایش مییابد.
۴– سهولت نقد شوندگی
یکی از مهمترین مزایای بورس نسبت به بازارهای موازی، سهولت نقد شوندگی است. اگر شما سرمایهای داشته باشید و آن را وارد بازار مسکن کنید یا کسب و کاری راه بیاندازید، مدتی طول میکشد تا بتوانید سرمایه اولیه خود را بدست آورید و نقد کنید. اما در بازار سرمایه به راحتی میتوانید سهام خود را بفروشید و پول خود را به حساب بازگردانید. زمان لازم برای برگشت پول به حساب بانکی شما، حداکثر دو روز کاری است. محدودیتهایی که ممکن است درفروش سهام وجود داشته باشد، توقف یا تعلیق نماد است. به جز این موارد شما می توانید در کوتاهترین زمان ممکن سهام خود را به نقد تبدیل کنید.
۵– عدم وجود محدودیت برای میزان سرمایهگذاری
برای ورود به بازار سهام نیاز به سرمایه بالا نیست. شما با حداقل سرمایه ۱۰۰ هزار تومان میتوانید معاملات خود را آغاز کنید. بنابراین شما میتوانید، سرمایهگذاری در بورس را با مبالغ کم آغاز کنید. این در حالی است که شما برای شروع یک کسب و کار، غالباً نیاز به سرمایه، ابزار یا وسایل کار دارید. یا برای ورود به بازارهای دیگر، مبالغ بالاتری را باید مدنظر داشته باشید.
۶– مشارکت در اداره شرکت
اگر بخواهید شرکت تأسیس کنید و صاحب آن باشید و از مزایای آن بهره ببرید، قطعاً لازم است امور اداری و قانونی زیادی را پشت سر بگذارید. مضافاً بر اینکه سرمایه کافی برای تشکیل شرکت لازم دارید. بورس سهامداری و مالکیت شرکت را از طریق خرید سهام، امکانپذیر کرده است.سهامداران به نسبت سهام خود، مالک شرکت محسوب میشوند، بنابراین میتوانند به همان اندازه، در تصمیمگیری درخصوص نحوه اداره شرکت، انتخاب مدیران و… مشارکت نمایند. هرچه شما سهم بیشتری در شرکت داشته باشید، حق رأی و تصمیمگیری شما بیشتر است. به مرور زمان و افزایش سهم خود در شرکت، میتوانید خود را به کرسیهای مدیریتی شرکت نزدیک کنید. یک شخص عادی با سرمایه محدود نمیتواند شرکت بزرگ تأسیس کند ولی میتواند با خرید سهام یک شرکت بزرگ در تصمیمگیری و سودآوری آن شرکت، سهیم شود.
۷– بهره گیری از معافیت مالیاتی
مالیات جز معیارهایی است که در صورتهای مالی اهمیت ویژهای دارد. نقش این عامل در هزینههای شرکت و تأثیر بر کاهش سود، بر کسی پوشیده نیست. خوشبختانه قانون معافیت مالیاتی، شرکتها را جهت الحاق به بازار بورس تشویق میکند. به عبارت دیگر، سود حاصل از مزایای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار در بسیاری از کشورها از مالیات معاف و یا مشمول تخفیف مالیاتی است. همچنین شرکتهای پذیرفته شده در بورس نیز از مزایای معافیت درصد مالیاتی استفاده مینمایند.
۸– تنوع بازه زمانی سرمایهگذاری
بورس به لحاظ بازه زمانی سرمایهگذاری متنوع است و یکی از مزایای سرمایه گذاری در بورس این است که هر سرمایهگذار با هر دید زمانی میتواند به آن ورود کند. عدهای به قصد سرمایهگذاری کوتاهمدت و کسب سودهای دورهای وارد بازار میشوند. آنها میتوانند با خرید سهامهای مدنظر خود که در بازه ی زمانی کوتاه مورد توجه هستند، به کسب درامد بپردازند. سهامداران میانمدتی وقت و مهارت بیشتری برای انتخاب سهام خود بکار میگیرند و با نگهداری سهم در بازه ی زمانی حداقل ۶ ماهه میتوانند کسب سود کنند. درنهایت عدهای قصد دارند پول خود را برای مدت طولانی در بورس، سرمایهگذاری کنند. افق بلندمدت و صبوری این سهامداران، میتواند بازده مطلوبی برای آنان رقم بزند.
۹– سهولت سرمایهگذاری
راههای مختلفی جهت معامله در بورس وجود دارد. معاملات حضوری، معاملات تلفنی، سپردن سرمایه به مدیران پورتفو، و معاملات اینترنتی توسط شخص سرمایهگذار ازجمله راههایی است که شما میتوانید در بازار بورس حضورداشته باشید. شما با مراجعه به کارگزاریهای بورس و انجام مراحل لازم که وقت چندانی نمیگیرد کد بورسی دریافت کنید و بهراحتی وارد این بازار شوید. سادهترین راه برای سرمایهگذاری، استفاده از سامانههای معاملاتی به صورت اینترنتی است. این بازار نیاز به سرمایه سنگین یا فرآیند پیچیدهای برای ورود نیست و با فراگیری مهارت لازم میتوان در این بازار موفق شد و به سرمایهگذاری سودآور دستیافت.
۱۰– جذب سرمایه ها در صنایع کارآمد
صاحبان سرمایه حداکثر تلاش خود را میکنند که سرمایههای خود را به سوی شرکتهایی هدایت کنند که کارایی بهتری دارند و فعالیت آنها در رابطه با صنایع شکوفاتر و سودآورتر باشد. همین امر باعث پیشرفت شرکتهایی میشود که فعالیت مناسبتر و مدیریت بهتری دارند و عاملی برای تشویق شرکتها میگردد تا برای جذب بیشتر سرمایهها بهتر عمل کنند. بازار بورس این امکان را فراهم میآورد، سرمایهها به سمت صنایع موردنظر هدایت شوند. هرچه ارزشگذاری شرکتها دقیقتر و افراد موجود در بازار حرفهایتر باشند، امکان هدایت سرمایهها به سمت صنایع هدف و افزایش توسعه بیشتر است.
۱۱– کشف صحیح قیمت
از آنجایی که بازار بورس شباهت زیادی به بازار رقابت کامل دارد، قیمت سهام با توجه به عرضه و تقاضای آن در بازار شکل میگیرد. حضور تعداد زیاد خریداران و فروشندگان به شکلگیری این بازار کمک میکند. کشف قیمت در این حالت با تصمیم نه یک شخص و به صورت دستوری بلکه توسط خریداران و فروشندگان تعیین میگردد.
مزایای سرمایه گذاری در بورس و یا بازار سرمایه را از دید کلان نیز میتوان طبقه بندی کرد:
󠆸 بورس به مثابه یکی از مراکز انباشت سرمایه ، نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی دارد. جمعآوری پساندازهای خرد و به کارگیری آن در تولید و تامینمالی، میتواند نقش واسطهای بورس را پررنگ کند. با بهکارگیری پساندازهای کمحجم و راکد و سرمایهگذاری در شرکتها، زمینه رشد اقتصادی فراهم میشود.
󠆸 دولت در شرایط تورمی به منظور کنترل تورم، میتواند اقدام به انتشار اوراق مشارکت نماید. دولت سیاست انقباضی خود را از طریق فروش این اوراق و جمع آوری نقدینگی از جامعه اعمال و تورم را کنترل میکند.
󠆸 بازارسرمایه، با ایجاد مشارکت عمومی آحاد جامعه به توسعه فرهنگ سرمایهگذاری کمک میکند. خرید و فروش سهام شرکتها، به افزایش سرعت گردش پول و درجه نقد شوندگی ثروت در سطح جامعه کمک میکند.
󠆸 با هدایت مناسب سرمایهها به شرکتهای توسعه محور، توزیع ثروت و تعادل اقتصادی افزایش مییابد.
󠆸 بازار سرمایه با گسترش مالکیت عمومی و مشارکت سهامداری، توزیع ثروت را عادلانهتر میکند.
󠆸 بورس به عنوان بازار رقابت کامل میتواند معرفی گردد و ویژگیهای تعداد زیاد مشارکتکنندگان، آزادی ورود و خروج خریداران و فروشندگان، شفافیت اطلاعاتی و تخصیص بهینه منبع را داشته باشد.