سنوات چیست؟ آشنایی با یکی از مهم‌ترین حقوق کارکنان
سنوات چیست؟
در این مقاله تمام نکات قانونی مرتبط با حق سنوات را با یکدیگر بررسی می‌کنیم. در روزهای پایانی 99، بررسی حق سنوات می‌تواند دید کارفرمایان و کارکنان را نسبت به حقوق قانونی خود مشخص کند. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم تا انتها همراه سپیدار سیستم باشید.
حق سنوات؛ بحث داغ پایان سال و شب عید 99
در روزهای پایانی سال یکی از مهم‌ترین موارد کارمندان و صاحبان کسب‌وکار پرداخت عیدی و سنوات است
این موارد کاملاً با توجه به پایه حقوق در نظر گرفته‌شده برای افراد، تعیین و پرداخت می‌شود.
بررسی قانون وزارت کار؛ جایگاه سنوات کجاست؟
کل کارگاه‌ها وظیفه دارند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد به‌عنوان عیدی و پاداش پرداخت نمایند.
مبلغ پرداختی به هرکدام از کارمندان و کارگران نباید از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی بیشتر شود.
طبق ماده 21 قانون کار سنوات، مزایای پایان کار، حق سنوات مبلغی معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی کارگران است که کارفرما باید به کارگران خود پرداخت کند.
حق سنوات به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد؟ پاسخ به سوال رایج کارفرمایان
سنوات یکی از مزایای اجباری است که در هر شرایطی کارفرما باید نسبت به پرداخت آن به کارگر اقدام کند.
سنوات با خاتمه کار و یا فسخ قرارداد کار به کارگر پرداخت می شود و این حق به افرادی که کمتر از یک سال کارکرد داشته باشند نیز به نسبت کارکرد آن ها تعلق می گیرد.
نکته جالب تر این است که زمانی که در قرارداد شرطی در این مورد قید می کنند و رضایت کارگر را مبنی بر عدم دریافت سنوات می گیرند نیز اشتباه است.
ایا سنوات به کمتر از یک سال تعلق می‌گیرد؟
همان طور که در پارگراف قبلی گفتیم در هر صورت و با هر مدت کاری، کارفرمایان موظف به پرداخت حق سنوات هستند. بنابراین در هر صورت و با هر شرایطی کارفرما موظف به پرداخت حق سنوات است.
سنوات سال 99؛ آخرین اخبار از مبلغ سنوات
پایه سنوات سال 99 مانند سال‌های دیگر، مبلغی است که بر اساس شرایطی، به مزد کارگران قانون کار اضافه می‌شود.
پایه سنوات به کارگرانی که بیشتر از یک سال سابقه کار داشته باشند و یا یک سال از آخرین دریافت پایه سنوات آنان در آن کارگاه گذشته باشد تعلق می‌گیرد.
مثلاً برای فردی که از سال 85 با حداقل حقوق دستمزد مشغول به کار بوده، جمع پایه حقوق و پایه سنوات وی در سال 99، حداقل مبلغ روزانه ۶۴۱.۶۹۸ ریال است.
همچنین اگر ماه گرد برای دریافت پایه سنوات 99 اتفاق نیفتاده باشد مبلغ روزانه ۲۳.۳۳۳ ریال از مبلغ بالا (۶۴۱.۶۹۸ ریال) تا زمان رسیدن به سالگرد استخدامی باید کسر گردد.
فرمول محاسبه سنوات سال 99 کارگران (سال 98، سال های پیشین و پیش رو)
فرمول محاسبه سنوات کارگران به‌صورت زیر است:
سنوات = تعداد روزهای کارکرد * ۳۶۵ روز / حقوق پایه
لازم به ذکر است که سنوات 98، 97 و سال های پیشین و سال های پیش رو نیز بر اساس همین فرمول محاسبه شده و خواهد شد.
پایه سنوات چیست و چه تفاوتی با حق سنوات دارد؟
برای اینکه بدانید پایه سنوات چیست باید آن را با حق سنوات مقایسه کنیم. حق سنوات به‌عنوان پاداش پایان کار به آن دسته از کارگرانی داده می‌شود که سابقه یک‌ساله کاری دارند؛ اما پایه سنوات برای کارگاه‌هایی است که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند که پایه سنوات به حداقل حقوق آن‌ها اضافه می‌گردد.
«پایه سنواتی» را می‌توان بخشِ حمایتیِ پایه حقوق نامید که عموماً برای جبران کردن حداقل دستمزد، توسط شورای عالی کار، تصویب و ابلاغ می‌شود.
این بخش از حقوق، در واقع قسمتی از حقوق پایه است که معمولاً با حداقل دستمزد جمع و به کارگر پرداخت می‌گردد، هرچند می‌توان آن را به‌صورت چند ماه یک‌بار یا سالی یک‌بار هم پرداخت کرد. «پایه سنوات» یکی از مزایای جانبی دستمزد است و با اینکه هرسال تغییر می‌کند اما مطابق با آن دستمزد کارکنان زیاد نمی‌شود.
قانون پایه سنوات:
این مبلغ از طرف شورای عالی کار و به‌عنوان جبران کمبود حقوق به کارگران با حداقل دستمزد داده می‌شود زیرا از زمان‌های گذشته تاکنون بحث حقوق و دستمزد کارگران همواره داغ بوده و همیشه افرادی نگران این مسئله بودند.
بر طبق این قانون کارگران رسمی و یا غیررسمی که قرارداد رسمی دارند یا ندارد مشمول قانون پایه سنوات می‌شوند.
یکی از معضل‌های کارگران فرق بین قراردادهای رسمی و قراردادهای غیررسمی است. مطابق با بخشنامه‌ای که از سوی وزارت کار در سال 92 منتشر شد دیگر تفاوتی بین سنوات کارگران قراردادی و رسمی وجود ندارد. هم کارگرانی که تسویه‌حساب کرده‌اند و هم آنانی که تسویه‌حساب نکرده‌اند، مشمول پایه سنوات می‌شوند حتی اگر فاصله‌ای بین کارکرد آن کارگران در کارگاه وجود داشته باشد.
پایه سنوات:
کارگاه‌هایی که دارای طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند بر اساس فرمول مشخص‌شده در بخشنامه دستمزدی وزارت کار پایه سنواتی برای آن‌ها واریز می‌گردد؛ اما آن دسته از کارگاه‌هایی که فاقد طرح طبق بندی مشاغل هستند، به‌شرط آن‌که نیروی کار دارای سابقه یک‌ساله در آن کارگاه باشند (دائم و موقت) مشمول حق سنوات می‌شوند؛
اما حق سنوات و یا مزایای پایان کار به ازای هرسال کارکرد معادل یک ماه حقوق است که در پایان کار و یا زمان قطع همکاری به کارگران پرداخت می‌شود.
نحوه محاسبه سنوات سال 99 با مثال
کارمندان شرکت‌های غیردولتی درصورتی‌که به مدت 12 ماه در شرکتی مشغول کار بوده‌اند، عیدی و محاسبه سنوات سال 98 آن‌ها به شرح ذیل است:
مبلغ عیدی و پاداش سال 99 معادل 60 روز «حداقل مزد قانونی مصوب» و حداکثر 90 روز «حداقل مزد روزانه مصوب» در همان سال موردنظر است؛ یعنی عیدی که در سال 99 پرداخت می‌شود، نباید از معادل هزینه 90 روز حداقل دستمزد روزانه قانونی در سال جاری بیشتر گردد.
با این حساب، طبق مصوب شورای عالی کار در اسفند ۹۸، حداقل دستمزد روزانه کارکنان مشمول قانون کار برای سال ۹۸ معادل ۵۰۵.۶۲۷ ریال در نظر گرفته شده است و حداقل دستمزد ماهیانه سال ۹۸ برای کارگران ۱۵.۱۶۸.۸۲۲ ریال است. این مقاله برای سال 99 نیز بروزرسانی خواهد شد.
فرمول محاسبهٔ حداقل عیدی سال 99 به‌صورت زیر است:
حداقل عیدی سال 99 = ۶۰ x حداقل حقوق روزانه
و همچنین برای محاسبهٔ سقف عیدی سال 99 باید از فرمول زیر استفاده کنیم:
حداکثر عیدی سال 99 = ۹۰ x حداقل حقوق روزانه
با این حساب، حداقل عیدی پرداختی برای کارکنانی که یک سال کامل در واحد موردنظر مشغول به کار بوده‌اند، ۳۰، ۳۳۷، ۶۲۰ ریال و سقف عیدی سال ۹۸ هم ۴۵، ۵۰۶، ۴۳۰ ریال خواهد بود.
👈 توجه: طبق قانون تأمین اجتماعی عیدی و پاداش و حق سنوات شامل بیمه نمی‌شود و بیمه به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.
نحوه محاسبه پایه سنوات در سال 99 بر اساس فرمول وزارت کار
محاسبه سنوات بر اساس جدول ارائه‌شده و به‌صورت ماهیانه محاسبه می‌شود که در صورت یک‌ساله بودن سابقه کار از آن استفاده می‌شود؛ اما در سال‌های پس از تطبیق با توجه به درصدهایی که شورای عالی کار اعلام می‌کند افزایش می‌یابند. در سال 99 میزان سنوات را به‌صورت زیر محاسبه می‌کنند:
(تعداد روزهای کاری ماه×23.333) + حقوق پایه ماهانه اعلام‌شده در سال جاری =حقوق پایه ماهانه در سال دوم
چراکه مبلغ سنوات برای یک سال در سال 99 برابر ۲۳, ۳۳۳ ریال است.
نحوه محاسبه حق سنوات
حقوق اصلی، بخش عمده‌ای از پرداخت کارفرما به کارگر است که در قبال انجام کار به وی پرداخت می‌شود. بسیاری از محاسبات از قبیل اضافه‌کار، کسر کار، سنوات خدمت، طلب مرخصی و افزایش حقوق برمبنای حقوق اصلی محاسبه می‌شوند.
منظور از حقوق اصلی چیست؟
مواردی هستند که در چندین ماه متوالی، همراه با حقوق اصلی به کارگر پرداخت می‌شوند؛ مانند:
- حق اولاد
- حق مسکن
- حق ایاب‌وذهاب
- فوق‌العاده‌های بدی آب‌وهوا
- محرومیت از تسهیلات زندگی
- محل خدمت
- اشتغال خارج از مرکز
- مرزی
- شرایط محیط کار
- نوبت‌کاری
- کشیک
- جذب
منظور از مزایای مستمر و غیر مستمر چیست؟
هر فرد شاغل ممکن است علاوه بر مزدی که به او تعلق می گیرد مبالغی را (نقدی یا غیر نقدی) از کارفرما دریافت کند. این پرداخت ها یا مزایا به دو گروه مستمر و غیرمستمر تقسیم می شوند:
پرداخت ها و مزایای مستمر پرداخت هایی هستند که ماهانه به پرسنل اختصاص داده می شود و در حکم حقوقی هم ذکر می شوند مزایای مستمر شامل مزایای نقدی و غیر نقدی می باشد. مزایای غیر مستمر مزایایی هستند که بنا بر مناسبت خاص یا کارکرد خاص ممکن است به پرسنل اختصاص یابد. این مزایا ممکن است در برخی ماه های سال به فرد شاغل تعلق گیرد.
زمان خاتمه قرارداد کار و پرداخت سنوات توسط کارفرما
- اخراج موجه شخص
- ازکارافتادگی کلی
- بازنشستگی
- پایان کار در قراردادهای معین
- استعفای کارگر
- فوت بیمه‌شده
- فسخ قرارداد مطابق متن قرارداد
تفاوت پایه سنوات و حق سنوات
- حق سنوات: به‌عنوان پاداش پایان کار به آن دسته از کارگرانی داده می‌شود که سابقه کاری در کارگاه دارند
- پایه سنوات: برای کارگاه‌هایی است که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند و پایه سنوات به حداقل حقوق آن‌ها اضافه می‌شود.
پایه سنوات به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
پیش از سال ۹۲ این تردید وجود داشت که پایه سنوات فقط به قراردادهای رسمی تعلق می‌گیرد و یا قراردادهای غیررسمی نیز حقی از پایه سنوات دارند
طی بخشنامه‌ای که در سال ۹۲ توسط وزارت کار به کارگاه‌ها و کارخانه‌ها فرستاده شد کارفرمایان نباید تفاوتی بین این دو گروه قائل شوند و پایه سنوات به هر دو گروه از کارگران تعلق می‌گیرد.
تسویه‌حساب سنوات پایه
مورد دیگری که موجبات نگرانی کارگران را فراهم آورده است مسئله تسویه حساب آن‌هاست.
بر اساس جدولی که وزارت کار منتشر کرده و طبق گروه‌بندی کارگران سنوات خود را با سابقه کار یک‌ساله دریافت کنند.
جدول پایه سنوات روزانه
مواردی که در بخشنامه شورای عالی کار در مورد پایه سنوات ذکرشده
- پایه سنوات شامل دانشجویان و دانش‌آموزانی که مشاغل تابستانی دارند نمی‌شود
- پایهٔ سنوات با سنوات خدمت متفاوت است و معادل آخرین حقوق کارگر را به‌عنوان پایان کار به وی بپردازد.
- در سال ۹۷ میزان پایهٔ سنوات ۱۷۰۰ تومان است که به‌صورت روزانه به‌حساب کارگران منظور شده است
- در سال ۹۸ میزان پایهٔ سنوات ۲۳.۳۳۳ ریال است که به‌صورت روزانه به‌حساب کارگران منظور شده است
- تعویض کارفرما ربطی به سنوات ندارد و کارفرمای جدید نیز موظف است سنوات کارگرانی را که یک سال بپردازد.
- به کارگران فصلی نیز با توجه به میزان کارکردشان سنوات تعلق می‌گیرد.
- اگر سال ۹۸ چهارمین سال کار یک کارگر باشد علاوه بر پایه سنوات این سال مبلغ سال‌های دیگر نیز به‌حساب وی منظور می‌شود.
